Infrastruktura drogowa w Czarnogórze i kultura jazdy lokalnych mieszkańców może być dla nas szokująca. Z pewnością nie raz usłyszymy rady, że lepiej tutaj nie jeździć samochodem. Jak wygląda sytuacja na miejscu? Postarałam się wziąć pod lupę całą infrastrukturę drogową i opisać ją tak szczegółowo, żeby na urlopie nie było żadnych niemiłych niespodzianek.

Infrastruktura drogowa w Czarnogórze jej charakterystyka

W Czarnogórze mamy ruch prawostronny. Średnia prędkość jazdy nie powinna przekraczać 100 km/h na trasach międzymiastowych, 50 km/h na drogach górskich, a na pozostałych drogach miejskich 40-50 km/h. Więcej na temat przepisów ruchu drogowego znajdziesz w oddzielnym artykule. Do obiektywnej oceny infrastruktury drogowej w Czarnogórze, przyda się świadomość tego, że kraj w 70% pokryty jest górami. W takiej sytuacji nie da się omawiać stanu dróg w takich samych kryteriach co w pozostałej części Europy.

Patrząc na mapę kraju lepiej jesteśmy w stanie zrozumieć warunki drogowe. W wielu miejscach nie jest możliwe poszerzenie dróg lub ich modernizacja. Dlatego omawiając temat komunikacji, musimy wyjść poza ramy europejskiego myślenia i ocenić je w kategoriach krajów o trudnym ukształtowaniu terenu. Porównać do innych górzystych państw i dopiero wtedy ocenić infrastrukturę drogową w Czarnogórze. Jak na takie ukształtowanie terenu, jakość dróg oraz ich częstotliwość, zabezpieczenie i oznakowanie, uważam na bardzo dobry poziomie. Większym problemem okazują się raczej kierowcy, niedostosowujący się do danego otoczenia.

W górzystym terenie drogi są wykute w skałach.
W górzystym terenie drogi są wykute w skałach.

Nie znajdziemy tutaj autostrad

Nie znajdziemy tutaj światowej klasy autostrad. Chociaż jeden odcinek Podgorica – Mateševo jest już na ukończeniu. Otwarcie nastąpi w roku 2022. Niemniej jednak jakość jezdni jest dość dobra. Władze lokalne dokładają wszelkich starań, aby utrzymać ich jakość. Cała sieć tutejszej infrastruktury rozciąga się na 7762 km. Większość z nich ma twardą nawierzchnię. Przeważają drogi po jednym pasie w danym kierunku, co znacznie utrudnia wyprzedzanie w górskim terenie.

Drogi w Czarnogórze są dobrze oznakowane.
Drogi w Czarnogórze są dobrze oznakowane.

Stan infrastruktury drogowej w Czarnogórze

Z roku na rok coraz więcej jest realizowanych projektów modernizacji dróg w Czarnogórze. Powstają odcinki o szerszej nawierzchni czy tunele skracające przejazdy w terenach górskich. Rozbudowywana jest sieć dróg szybkiego ruchu, a w planach jest modernizacja głównych odcinków w terenach turystycznych. Newralgiczne punkty, odcinki nad klifami, wąskie zakręty są zabezpieczone barierkami. Przy drogach znajdują się znaki ostrzegawcze, liczne tablice informujące o danym zagrożeniu czy np. punktach widokowych.

Drogi między dużymi miastami (Cetinje – Podgorica, PodgoricaNikšić, Nišić – Plužine) są dobrze oznakowane i w większości o bardzo dobrym stanie nawierzchni. Tutaj spokojnie rozwiniemy prędkości 80-100 km/h. W wielu miejscach występują po dwa pasy w jedną stronę. Nad wybrzeżem występuje tylko jedna droga tzw. Autostrada Adriatycka czyli Jadranska Magistrala [E65], która się ciągnie od Chorwacji, BiH i całą Czarnogórę. Od Tivatu na południe do Ulcinj nie mamy alternatywnej drogi. To bardzo mocno utrudnia jazdę w wysokim sezonie ze względu na korki lub wypadki (sprawdź jak ominąć korki w Czarnogórze). Jezdnia jest w dobrym stanie, ale z licznymi zakrętami i wąska, gdzie z jednej strony mamy morze, a z drugiej wzgórza i wysokie klify.

Droga z Cetynie do Podgoricy.
Droga z Cetinje do Podgoricy.

Stan infrastruktury w Carnogórze na bocznych drogach

Pozostałe drogi, którymi zjeżdżamy do mniejszych miejscowości są zdecydowanie w gorszej kondycji. Szutrowe odcinki, spore ubytki w jezdni, urwane pobocza, poszarpany asfalt mocno spowalniają przemieszczanie się. Im bardziej kierujemy się w stronę terenu parków narodowych, z dala od turystycznych miejsc, tym bardziej dzikie drogi nas czekają. W większości są to kręte, wąskie ścieżki, na których czas jazdy może się bardzo wydłużyć.

W tych regionach będziemy mieli gorsze oznakowanie, licznie występujące naturalne przeszkody jak zwierzęta lub usuwające się kamienie. Pojawi się również dodatkowe utrudnienie w postaci braku zasięgu internetu, dlatego trzeba przygotować mapę, aby się nie zgubić (polecamy aplikację MAPS.ME, można ściągnąć offline i działa bez internetu). W górzystym terenie jest niewiele lamp przydrożnych, podobnie jak w wielu tunelach. To znacznie komplikuje prowadzenie samochodu w ciemności. Jazda po takich górskich drogach jest skomplikowana. Po kolejnym ostrym zakręcie może czekać ogromny głaz blokujący ruch. Takie trasy najlepiej pokonywać, kiedy zapoznacie się już nieco z czarnogórską atmosferą drogową.

Droga wokół Jeziora Szkoderskiego.
Droga wokół Jeziora Szkoderskiego.

Tunele w infrastrukturze drogowej Czarnogóry

W tak górzystym terenie tunele to poniekąd nieodzowny element infrastruktury drogowej w Czarnogórze. Zawsze jestem pod wrażeniem jak takie potężne góry zostają podziurawione niczym szwajcarski ser, ułatwiając tym samym komunikację i transport. Największą trudnością związaną z jazda w tunelach jest ich słabe oświetlenie. Kiedy wjeżdżasz do ciemnego, nieoświetlonego tunelu po jeździe w jasnym świetle słonecznym, oczy potrzebują trochę czasu, aby się do tego przyzwyczaić. To samo dzieje się po wyjeździe z tunelu. W pobliżu najbardziej niebezpiecznych są znaki ostrzegawcze. Pamiętaj, że nawet w najtrudniejszych warunkach tak naprawdę wystarczy, że będziesz przestrzegał przepisów drogowych i jechał ostrożnie.

Tunele wykute w górach są słabo oświetlone.
Tunele wykute w górach są słabo oświetlone.

Modernizacja intrastruktury w Czarnogórze – stare i nowe tunele

Z jednej strony mamy starej budowy „ciosane” poniekąd wykute dziury w górskich półkach, bez oświetlenia i wygładzenia ścian. Drogi te, są połączeniami międzynarodowymi, po których podróżują ciężarówki i autobusy międzymiastowe. Często muszą jechać środkiem drogi w takich „niedoskonałych” tunelach, aby uniknąć zahaczenia o sklepienie tunelu. Droga ma tylko jeden pas po każdej stronie, więc nadjeżdżające pojazdy muszą się zatrzymywać lub jechać bardziej z prawej strony. Największym plusem tych dróg jest niezapomniana sceneria w której te dzikie wykute tunele, wpisują się niesamowicie spójnie.

Z drugiej strony mamy sporo nowych inwestycji, dorównujących poziomem europejskich krajów. Płatny tunel Sozina jest najdłuższym w Czarnogórze, ma 4 189 metrów długości. Jest bardzo dobrze zaprojektowany ma wentylację w środku (duże turbiny na suficie co 500 m), oświetlenie i korytarze awaryjne. Tunel działa dzień i noc. Bądź czujny, bo w środku tunelu Sozina policja czasami parkuje w bocznych wjazdach i łapie kierowców, którzy pędzą lub wyprzedzają innych w tunelu. Tunel został zbudowany jako skrót od Podgoricy do południowego wybrzeża (Bar, Ulcinj itp.). Oszczędza około 22 km podróży, co jest dość dużym ułatwieniem dla kierowców.

Widowiskowa droga z tunelami przy Jeziorze Piva.
Widowiskowa droga z tunelami przy Jeziorze Piva.

Elementy płatnej infrastruktury

Prom

W Czarnogórze występuje tylko jeden lokalny promna trasie Kamenari – Lepetane. Ułatwia on przepłynięcie na druga stronę Zatoki Kotorskiej. Sprawdź jakie są opłaty i godziny pracy promu tutaj.

Płatne drogi

Infrastruktura drogowa w Czarnogórze jest bezpłatna, oprócz 2 wyjątków. Pierwszym jest tunel Sozina. Położony jest na północ od kurortu Sutomore. Pojedynczy bilet na samochód osobowy kosztuje 2,5 €, a skuter/motor 1,5 €. Punkty poboru opłat znajdują się przy wyjeździe od strony Podgoricy. Drugim jest właśnie prom w Kamenari – Lepetane.

Szutrowa droga w Narodowym Parku Durmitor.
Szutrowa droga w Narodowym Parku Durmitor.
Droga przez kanion Moraca.
Droga przez kanion Moraca.

Najpiękniejsze drogi w Czarnogórze

Największy atut całej infrastruktury drogowej w Czarnogórze jest jej położenie. Większość dróg spokojnie możemy zakwalifikować w kategorii atrakcji turystycznych. Sama jazda po takim terenie przynosi nam wiele cudnych widoków zza szyby samochodu. Zwykłe przejazdy między miejscowościami, powodują że chcemy zatrzymywać się co kilka kilometrów. Górzysty teren powoduje, że mamy tutaj niezliczoną ilość punktów widokowych, na które dojedziemy samochodem.

Wynajem auta na miejscu

Korzystając z dobrodziejstw matki natury, należy wykorzystać ten walor podczas urlopu. Warto przemyśleć wynajęcie samochodu, aby móc zwiedzić miejsca do których dojedziemy tylko autem. Jak się okazuje, sam teren będzie sporym wyzwaniem, dlatego jak już decydujemy się na wynajęcie auta to warto wiedzieć na co zwrócić uwagę. W oddzielnym artykułach piszemy o wskazówkach jak dobrze wynająć samochód i polecamy sprawdzoną przez nas wypożyczalnię.

W Czarnogórze znajdziemy wiele wyjątkowych dróg.

Co jest większą przeszkodą od infrastruktury w Czarnogórze?

Lokalni mieszkańcy uznają inny kodeks ruchu drogowego, a mianowicie – swój własny. Wielu z nich robi to, na co ma akurat ochotę. Notorycznie przekraczają dozwoloną prędkość, zatrzymują swoje samochody na środku wąskich dróg, na rondzie, aby przywitać się ze znajomym. Kierują z dziećmi na kolanach, trzymając niemowlaka w ramionach, rozmawiając przez telefon – wszystko jednocześnie. Zawracają w najmniej oczekiwanych momentach i nie używają kierunkowskazów. W miastach czujemy się jak w dżungli, moje odczucia są takie, że w Azji jest wyższa kultura na drogach. Nieprzewidywalna jazda lokalnych mieszkańców z pewnością jest sporym zagrożeniem dla zagranicznych kierowców i to nie dla tego, że chcą nam celowo zrobić krzywdę, tylko po prostu przeciętnemu europejczykowi (nauczonemu innych zasad jazdy) pewne rzeczy nawet przez myśl nie przyjdą.

UWAGA:

Powyższe uwagi, nie dotyczą kierowców autobusów i innych środków transportu publicznego. Sytuacje awaryjne z nimi występują niezwykle rzadko. Turyści mogą bez obaw jeździć na wycieczki do innych miast i kurortów. Z czystym sumieniem można uznać, że zawodowi kierowcy w Czarnogórze, wyróżniają się na tle całej Europy wysokimi umiejętnościami jazdy w ciężkich, górskich warunkach. Niejednokrotnie słyszę od przewodników, że znów zagraniczny kierowca nie poradził sobie na agrafkach kotorskich. Dlatego na wyjazdy zorganizowane dużych grup rekomenduje się wynajęcie lokalnego kierowcy.

Moja ulubiona historia opowiedziana przez polską przewodniczkę opisuję bardzo dobrze polski temperament na czarnogórskich drogach. Polskiego kierowcę pewność siebie i brak pokory tak rozpierała, że nie mógł się zmieścić wjeżdżając na słynny mostek na agrafkach kotorskich. Miejsce, które lokalni uznają za test na „prawo jazdy” dla kierowców autokarów. Nasz rodak go oblał… 17 razy, bo tyle podjeść musiał zrobić, żeby w końcu przejechać.

Słynne "agrafki kotorskie" czyli droga z Kotoru do Cetynie.
Słynne „agrafki kotorskie” czyli droga z Kotoru do Cetinje.
Droga z tunelami na północy kraju.
Droga z tunelami na północy kraju.

Infrastruktura drogowa w Czarnogórze oczami turystów

Czarnogóra jest krajem, gdzie spora część turystów przyjeżdża swoim samochodem lub wynajmują auto na miejscu. Stąd mamy dostęp do wielu opinii w internecie (nasza grupa: Czarnogóra Forum). Większość z nich urasta do rangi dramatu. Pamiętajmy, że w każdej takiej opinii są czyjeś oczekiwania, rozczarowanie, dużo emocji i mało obiektywizmu. Jak to z opiniami lepiej podchodzić do nich z lekkim dystansem, przeczytać, posłuchać i wyciągnąć swoje wnioski. Odpowiednio przygotować się do jazdy i spokojnie realizować urlopowe plany. My od lat jeździmy po tych drogach, wsród lokalnych kierowców – ba nasz znajomy, po zdanym egzaminie na prawo jazdy, tutaj „zaczynał jeździć” – powiedzieliśmy, że jak przetrwa Czarnogórę, to już potem będziesz mógł bez obaw kierować wszędzie. Tak się stało!

Najważniejsze jest świadomość do jakiego kraju się wybieramy i odpowiednie przygotowanie do jazdy. Jak mamy z tyłu głowy, że w takim terenie nie poszalejemy i warto zadbać o pełne ubezpieczenie, żeby się nie stresować. Przeczytać kilka ogólnych wskazówek, nabrać większej pokory do otaczającej przyrody i lokalnych kierowców, bo pamiętajmy to oni są u siebie, nawet jak łamią wszelkie zasady ruchu drogowego to robią to na swoim terenie.

Infrastruktura drogowa w Czarnogórze nad wybrzeżem.
Infrastruktura drogowa w Czarnogórze nad wybrzeżem. PS: Kto widzi ten znak? 😉

Autorem głównego zdjęcia – przepięknego ujęcia w śnieżnych tunelach jest Gośka Rębiś. Dziękujemy bardzo za możliwość ozdobienia naszego artykułu! 

16 KOMENTARZE

  1. Wielkie dzięki za dzielnie się tak cennymi informacjami 🙂
    Czy droga wzdłuż jeziora Szkoderskiego jest cały czas taka jak na zdjęciu?

    • Zdjęcie przedstawia drogę z Virpazar do miejscowości Murici [P16]. Nie wszędzie jest w takim stanie, czasami zdarzają się odcinki w lepszej kondycji.
      Dziękuję bardzo za miłe słowa, dużo znaczą dla nas i motywują nas do dalszego pisania!

  2. No i pstanowione! Wynajmujemy od Was auto na tydzień już na lotnisku i mąż będzie kierował cały czas 😉 Ja zajmę się zdjęciami 😀

    • hahaha Pani Beato, to chyba będą wymarzone wakacje… dla Pani ! Trzymam kciuki, żeby mąż się nie stresował! W celu rezerwacji samochodu, zapraszam do kontaktu mailowego, ustalimy szczegóły i termin.
      Pozdrawiam 🙂

  3. Dzień dobry,

    Równiez wybieram się do Czarnogóry (początek marca). Chciałbym sie dowiedziec jak są utrzymywane drogi w okresie zimowym, zwłaszcza w głebi kraju(w górach, kanion rz. Tara). Pytanie pod katem konieczności (lub nie), wynajmu łańcuchów i cazsu przejazdu poszczególnych tras.

    • Panie Łukaszu od lutego będziemy na miejscu w Czarnogórze, będziemy relacjonować na bieżąco, także zapraszam do śledzenia naszych social media.
      Niestety z pogodą nie da się przewidzieć, jak będzie. Nad wybrzeżem nie spadają temperatury aż tak, żeby był śnieg. Na północy w czerwcu zeszłego roku, było jeszcze biało. Zobaczymy jak będzie tym razem !
      Pozdrawiam 🙂

  4. Wspaniały artykuł! Przeczytałem go co prawda dopiero po powrocie z Czarnogóry ale jednocześnie wiem to, że za rok wrócę tam motocyklem. BTW. Zastanawia mnie co u licha znaczy u nich to potrąbywanie na dordze.. czy to rodzaj powiedzenia sobie cześć czy raczej spie… 😀

    • Mnie też zastanawia ich „system” trąbienia???? byliśmy w lipcu bez samochodu, ale zobaczyliśmy, że bardzo często i na wszystko trąbią.
      Może jakieś „tłumaczenie” trąbienia 😉
      Są 2 krótkie, 3 krótkie, 2 długie, albo jeszcze kilka innych.

      • Dodam że wybieramy się w październiku i zamierzamy wypożyczyć od Was (tzn.za Waszym pośrednictwem) auto i fajnie by było z instrukcją trąbienia ????

        • To fakt, że w Czarnogórze trąbi się w wielu sytuacjach – np. na powitanie, jak drogą przechodzi jakaś ładna dziewczyna albo też po prostu na tych samych zasadach, co w Polsce 😉 Zazwyczaj krótkie trąbnięcia są przyjazne, dopiero takimi dłuższymi i bardziej agresywnymi można zacząć się przejmować 😀

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj