Widok ze szczytu Sveti Ilija. fot. Bałkany Rudej
Widok ze szczytu Sveti Ilija. fot. Bałkany Rudej

Czy istnieje polski przewodnik w  Kotorze? I czy zwiedzanie z kimś takim, to w ogóle dobry pomysł? Według nas na to nieduże miasto, trzeba przeznaczyć min. 2 wizyty. Jedna z nich nabierze na wyjątkowej wartości, jeżeli będzie towarzyszył nam ktoś lokalny, od kogo możemy dowiedzieć się nie tylko historii, ale też pozostałych sposobów na poznawania Zatoki Kotorskiej.

Dodatkowo jest to jedno z niewielu miejsc wpisane na listę dziedzictwa kulturowego UNESCO w Czarnogórze i jak mielibyśmy wybrać jeden punkt turystyczny, który warto zwiedzać pod okiem przewodnika to bez wątpienia jest nim Kotor. Czy to dłuższa wizyta czy tylko krótki spacer po mieście, to zdecydowanie polecamy tutaj rozpocząć swoją przygodę z poznawaniem najpopularniejszych atrakcji turystycznych Czarnogóry.

Zwiedzanie indywidualne czy z polskim przewodnikiem w Kotorze?

Jesteśmy zwolennikami poznawania miast najpierw z przewodnikiem, a następnie samemu. Daje to nam niesamowitą wiedzę, a potem nasycenie się wyjątkową atmosferą. Najważniejszymi punktami podczas zwiedzania Kotoru są oczywiście mury obronne i starówka. Jak to wygląda w praktyce? W jakich godzinach najlepiej je odwiedzać, w grupie czy indywidualnie?

Mury starego miasta w Kotorze.
Mury starego miasta w Kotorze.

Stare miasto w Kotorze

Zwiedzanie starówki z przewodnikiem to około 1h. Opłata turystyczna wynosi 1,5 euro i dotyczy tylko dużych zorganizowanych grup. Turyści indywidualni nie wnoszą żadnej opłaty za zwiedzanie i wejście na teren starego miasta. Przed główną bramą znajduje się punkt turystyczny, w którym znajdują za darmo mapy miasta (także w języku polskim), co się okaże bardzo przydatne podczas zwiedzania indywidualnego.

Atrakcje jakie warto odwiedzić w Kotorze to:

  • Katedra św. Tryfona
  • Cerkiew św. Mikołaja
  • Plac św. Jana
  • Pałace weneckie
  • Wieża zegarowa
  • Pałac namiestnika Wenecji
  • Kościół Matki Boskiej Uzdrowienia Chorych

Zdecydowanie polecamy zwiedzanie z polskim przewodnikiem w Kotorze. Nie dość, że opowiedzą Wam o historii miasta to usłyszycie o miejskich legendach. Jedną z ciekawostek jest to, że Kotoru nigdy nie udało się zdobyć najsłynniejszemu piratowi jaki grasował po Morzu Śródziemnym czyli Hayreddinowi Barbarossie, który miał także epizod w służbie u samego sułtana Sulejmana Wspaniałego. Hayredinna będą kojarzyć głównie kobiety, był on jedną z głównych postaci w bijącym rekordy popularności na całym Bałkanach serialu Wspaniałe Stulecie.

Cała Zatoka Kotorska jest naj… większą atrakcją turystyczną w Czarnogórze, miasto jest portowe i to tutaj cumują wielkie statki wycieczkowe. To powoduje, że jest to bardzo zakorkowane miejsce, gdzie najczęściej mamy tłumy turystów.

hvalaRADA: Jak wybieracie się indywidualnie na zwiedzanie Kotoru to polecamy późne popołudnie, gdzie temperatury są już niższe. Dużym grupom polecamy natomiast poranne godziny ok. 9, wtedy jest czas, żeby zrealizować pozostałe punkty programu. 

Widok z murów kotorskich.
Widok z murów kotorskich.

Mury obronne wokół miasta

Wejście na mury jest to dosyć wymagające i czasochłonne. Poza odpowiednim ubiorem i obuwiem potrzebujemy naprawdę sporo czasu. Na taką atrakcję trzeba poświęcić około 2h, bo idzie się w jedną stronę ok. 1 godziny (zejście jest tą samą drogą). Wejście na mury znajduje się na terenie starego miasta, znajdują się tam bramki. Koszt 8 euro od osoby. Schody prowadzące na twierdzę św. Jana, gdzie znajduje się punkt widokowy, są wąskie i dość śliskie.

Osobiście wolimy wchodzić po starej drodze tzw. drabinie kotorskiej, gdzie też można dojść do twierdzy (będzie o tym oddzielny artykuł). Jest to trasa alternatywna, wejście na nią znajduje się poza murami starego miasta i jest bezpłatna. Trzeba jednak wracać tą samą trasą, bo przy powrocie schodami nie unikniemy kontroli, a w przypadku braku biletu trzeba i tak za niego zapłacić.

Pamiętajcie, że nie wejdziecie tam podczas zwiedzania z grupą zorganizowaną. Czas wolny, który będziecie mieć do dyspozycji podczas zwiedzania w dużej grupie to 1,5h. Wynika z tego, że jeżeli chcecie aktywnie spędzić czas na murach i napawać się pięknymi widokami to wybierzcie się tam indywidualnie.

Najlepszym rozwiązaniem chyba jest krótki godzinny spacer z przewodnikiem, a potem wejście na mury samemu. Natomiast, gdy jedziecie małą grupką kilkuosobową i chcecie mieć przewodnika po starym mieście i również, na murach lub chcecie iść starą droga to napiszcie do nas. Znajdziemy takiego przewodnika, który dostosuje się do Waszych indywidualnych preferencji.

hvalaRADA: Nie polecamy wchodzenia na mury w upalne dni w ciągu dnia. Będąc na schodach jesteśmy na otwartej przestrzeni i smażymy się jak na patelni. Trzeba bardzo uważać. Po drodze nie ma cienia, sklepów, ani toalet.

Na starej drodze "drabiny kotorskiej" spotkamy mało turystów, ale dużo lokalnej fauny.
Na starej drodze „drabiny kotorskiej” spotkamy mało turystów, ale dużo lokalnej fauny.

Oprócz klasycznego zwiedzania starego miasta i murów kotorskich, warto wybrać się na trekking w Zatoce Kotorskiej. Jest kilka malowniczych tras, gdzie można podziwiać całą zatokę z półwyspu Vrmac lub twierdzy św. Andrzeja. Osoby o przeciętnej kondycji z pewnością sobie poradzą. Trasy nie są najlepiej oznakowane, dlatego jak czujecie się pewniej z kimś lokalnym to śmiało piszcie do nas. Uwielbiamy tam chodzić! Czasami można podjechać samochodem i skrócić taka trasę spacerową, bo w Czarnogórze wiele jest samochodowych punktów widokowych.

Zatoka Kotorska to również idealne miejsce na aktywny wypoczynek. Ten wyjątkowy region można podziwiać na kilka sposobów. Z poziomu gruntu, z nieba, od strony morza. Znajdziesz tu paralotnie, zip line, rowery, kajaki, tuk-tuki. Wszystko co tylko przyjdzie Ci do głowy. Tylko, żeby czasu starczyło!

Mała cerkiew na trasie trekkingowej do twierdzy św. Andrzeja.

Odkrywanie Zatoki Kotorskiej i okolic

Od 2019 roku jest możliwość zwiedzania całej Zatoki Kotorskiej słynnymi czerwonymi autobusami Hop On-Hop OFF. Ta popularna wśród turystów forma zwiedzania dotarła i tutaj. Niestety nie ma w niej polskojęzycznego tłumaczenia.

W pobliżu Kotoru znajdziemy również inne miejsca warte zobaczenia. Niezwykle zachęcająco brzmi rejs po Zatoce Kotorskiej. W zależności od czasu trwania, różni się on programem. My polecamy, żeby takie przepłynięcie obejmowało Perast i wyspę Matki Bożej ze Skały. Są to miejsca bogate w historię i kulturę. Z przewodnikiem macie pewność, że nie przegapicie tej dawki informacji. Dodatkowo, dowiecie się więcej o pozostałych miasteczkach znajdujących się dookoła Zatoki Kotorskiej: Prcanj, Risan, Kamenari, Lepetane, Bijela, Kumbor, oraz wiele innych.

Kolejną rzeczą, którą warto zrobić „na własną rękę” to przejazd widokową trasą P1, łączącą Kotor ze wsią Njeguszi, a później prowadzącą do Cetinje. Zanim wybierzecie się na przejażdżkę obejrzycie drogę na filmikach w internecie. Jest wąsko, ciasno, czasami trzeba się mocno nagimnastykować, żeby minąć się z autem z przeciwka. Pokonując takie trasy podstawą jest dobra wypożyczalnia, żeby nie stresować się o ubezpieczenie w przypadku jakiegoś zarysowania. Pomimo pewnego stopnia trudności, ta niesamowita kręta trasa zrobi na Was ogromne wrażenie.

Co polecamy zrobić indywidualnie? Obowiązkowo trzeba udać się do Tivatu, żeby przespacerować się po Porto Montenegro. Nowoczesna marina kusi przybyłych gości restauracjami i butikami. Na stałe wpisała się w krajobraz Czarnogóry. To tutaj zobaczymy najdroższe jachty świata i poczujemy się jak w Monte Carlo.

Nieco bliżej Chorwacji znajduje się Herceg Novi. Miasto, które niejako zamyka Zatokę Kotorską od północy. Miasto kwiatów, bo tak nazywane jest Herceg Novi, to trzeci najczęściej odwiedzany kurort Czarnogóry, zaraz po Kotorze i Budvie. Większość zabytków skupiona jest na starym mieście, otoczonym murami obronnymi oraz twierdzami z czasów osmańskich. Zwiedzanie z przewodnikiem umożliwi Wam poznanie burzliwych dziejów tego miasta. Co więcej tutaj też pojawi się wiele ciekawostek. Jedna z nich dotyczy referendum niepodległościowego z 2006 roku, kiedy Czarnogóra odłączyła się od Serbii. Po zliczeniu głosów okazało się, że nieco ponad 60% mieszkańców Herceg Novi zagłosowało za tym, żeby od Serbii się nie odłączać. Przypomnimy, że do odłączenia się doszło. W skali całego kraju, na TAK zagłosowało 55,5% (dane PKW) obywateli.

Punkt widokowy z twierdzy św. Andrzeja.
Punkt widokowy z twierdzy św. Andrzeja.

Dostępne wycieczki zwiedzania Kotoru i okolic

Najpopularniejsza wycieczka z przewodnikiem po największych atrakcjach Zatoki Kotorskiej nosi nazwę Montenegro Tour. Jaki jest jej program? Najczęściej zawiera on spacer po starówcę Kotoru, przejazd widokową trasą P1, oraz Cetinje, czyli pierwszą historyczną stolicę Czarnogóry. Czasami organizatorzy decydują się do tego zestawu dołączyć starą część Budvy, oraz wieś Njeguszi, słynącą z produkcji szynki długo dojrzewającej.

Drugą najpopularniejsza wycieczka to połączenie rejsu ze zwiedzaniem. Może zaczynać się w Tivacie lub Herceg Novi, mając przystanek w Prcanj, gdzie odwiedza się wyspę Bogurodzicy Skalnej. Następnie jest zwiedzanie Kotoru i w zależności o szczegółów programu, może być powrót autokarem np. do Budvy lub z powrotem rejs. Często przewidziane są przystanki na kąpiel.

Łącząc nasze dotychczasowe doświadczenia z pracy w Czarnogórze, mamy swój pomysł jak powinny wyglądać te wycieczki. Podpowiemy Wam gdzie najlepiej zacząć program, co zobaczyć, jak to wszystko logistycznie spiąć w całość i czego nie można pominąć.

Widok na Kotor.
Widok na Kotor.

Polski przewodnik w Kotorze i nie tylko

Czy jest możliwe poznawanie Czarnogóry z Polskim przewodnikiem? Jak najbardziej jest i o tym już pisaliśmy. Dziś przedstawiliśmy Wam kolejną propozycję. Systematycznie będą się tutaj pojawiać informację na temat tego, jakie są plusy zwiedzania z polskim przewodnikiem. Pokażemy Wam co możecie zobaczyć sami, a co umożliwi Wam lokalny przewodnik.

Co więcej, nie będziemy się ograniczać tylko do Czarnogóry. Gościnnie na blogu będą się pojawiać informację o zwiedzaniu z przewodnikiem krajów ościennych. Czym, że byłaby Czarnogóra bez tła historycznego? Czym, że byłaby Czarnogóra bez związku z Serbami, Bośniakami czy Chorwatami? Czy można poznać całe Bałkany patrząc tylko na jeden kraj? Odpowiedź brzmi… nie można. Chcąc poczuć bałkański klimat, powinniśmy patrzeć szerzej. Zerkać w przeszłość, czyli w stronę Jugosławii. Będąc na miejscu samo ciśnie się na usta, żeby zapytać o przyszłość tego regionu. Kto Wam opowie o tym lepiej niż ludzie, którzy żyją w Czarnogórze?

Część z nich to będą osoby mieszkające na Półwyspie bałkańskim na co dzień, będący Polakami z krwi i kości. Z różnych względów spletli swoje losy z zagranicą. Niektórych na Bałkany zaprowadziła miłość, są tacy, którzy pokochali ten region za klimat. Kilkoro przywiodła praca, a życie napisało taki scenariusz, że osiedlili się już stałe. Co łączy te wszystkie postacie?

Łączą je ich niezwykłe historie. Każda z nich jest osobista i wyjątkowa. Nas samych, też niejednokrotnie pytano dlaczego akurat Czarnogóra? O to gdzie się nauczyliśmy języka i co nas tu trzyma. Mamy nadzieję, że te co jakiś czas pojawiające się wpisy o tym co warto zwiedzić z przewodnikiem lokalnym pozwolą Wam lepiej poznać ten kraj.

Mała cerkiew na trasie trekkingowej do twierdzy św. Andrzeja.
Zatokę Kotorską warto, też odwiedzić nocą.

15 KOMENTARZE

  1. Polecam Czarnogórę z całego serca. Miałam ogromną przyjemność w maju 2018 przemierzać bałkańskie kraje motocyklem. Chorwację już znałam sprzed 20 lat. Zaskoczyła mnie oczywiście postępem, rozwojem turystyki, ale też zniesmaczyła trochę nadmiarem turystów. Czym zauroczyła mnie Czarnogóra? Spokojem. Widokami. Kolacją w Budvie podaną tuż przy plaży z uroczym kelnerem i pochodniami na plaży . Kotor można śmiało porównać do Dubrownika, ma jedną zaletę: nie jest tam tak tłoczno, a widoki zapierają dech w piersi :). My niestety, zwiedzaliśmy bez przewodnika, nie było czasu,reszta ekipy czekała. Wrócę na pewno, nie na 2 dni, ale na wiele więcej.

    • Pani Mariolo,
      bardzo miło jest nam czytać takie relacje! Pełne wspomnień i pasji do tych bałkańskich krajów, którą my tak doskonale rozumiemy. Koniecznie zachęcamy do powrotu i dłuższego zwiedzania Czarnogóry, może właśnie z polskim przewodnikiem, aby zaczerpnąć więcej informacji o historii. Ja jestem niesamowicie ciekawa relacji motocyklem, można liczyć na zdjęcia?
      Serdecznie pozdrawiam 🙂

  2. Bardzo nabrałam ochoty po Państwa artykułach na odwiedzenie tych przepięknych miejsc , oglądając zdjęcia już nabieram chęci aby to właśnie Czarnogóra była w tym roku miejscem na wakacje , oczywiście odezwę do Państwa w celu zorganizowania dla nas atrakcji ?pozdr

    • Pani Aniu,
      koniecznie polecamy Czarnogórę, im szybciej tym lepiej, zanim zrobi się tak popularna jak Chorwacja 🙂
      Z wielką chęcią pokażemy Pani piękne miejsca!
      Pozdrawiam i mam nadzieję, do zobaczenia 🙂

  3. Największe wrażenie zrobiły na mnie te serpentyny po których jechałam już dwa razy w obydwu kierunkach.Kierowcami byli tamtejsi mieszkańcy i dlatego chyba tak dobrze im szło:)

  4. Kotor wydaje się niesamowity. Mam nadzieję, że i nam w tym roku uda się zwiedzić to miasto.
    Bardzo chwali się, że podajecie w blogu tyle informacji i porad. Zdecydowanie ułatwia to planowanie wycieczki.

  5. Niesamowite zdjecia! Gratuluje pomyslu i kreatywnosci. Bardzo dobrze i przystepnie napisany blog, bardzo duzo ciekawych informacji. Juz niedlugo sama bede w Czarnogorze i na pewno bede tu zagladac czesciej!
    Pozdawiam

  6. Jesteśmy tu trzeci raz i napewno wrócimy. Mój mąż zakochał się w Czarnogórze. Za pierwszym razem 5 lat temu podróżując terenówką z namiotami i znajomymi po Bałkanach przeżyliśmy tu wielki pożar, z którego musieliśmy uciekać i to chyba przywiązało nas do tego kraju gdzie został kawałek aszego serca. Jest tu wszystko co kochamy, jedzenie , słońce, woda i spokój.

  7. wybieram się w 2024 roku do Czarnogóry poszukuję adresu kontaktu na przewodnika po Kotorze
    i okolicy .Byliśmy w tym roku w Sarajewie i oprowadzała nasz Pani Agnieszka jest całkiem inaczej

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj