Literatura bałkańska może nie należy do najpopularniejszej, ale z pewnością jest literaturą niezwykle emocjonalną oraz bardzo wartościową. Możemy podzielić ją na wiele kategorii. W księgarniach i bibliotekach z łatwością znajdziecie reportaże poświęcone krajom byłej Jugosławii i ich burzliwej historii. Nie brakuje albumów, atlasów, przewodników i lekkich powieści, których akcja dzieje się m.in. w Chorwacji czy Bośni i Hercegowinie. To, co cieszy mnie najbardziej, to także polskie przekłady książek bałkańskich autorów.
Literatura bałkańska: literatura faktu, reportaże, książki podróżnicze
- Brewiarz śródziemnomorski – Predrag Matvejević
- Oni nie skrzywdziliby nawet muchy – Slavenka Drakulić
- Sarajewo. Rany są nadal zbyt głębokie – Hervé Ghesquière
- Adriatyk. Miejsca, ludzie, historie – Uwe Rada
- Jakbyś kamień jadła – Wojciech Tochman
- Pocztówki z grobu – Emir Suljagić
- Naga wyspa. Gułag Tity – Božidar Jezernik
- Fjaka. Sezon na Chorwację – Aleksandra Wojtaszek
- Błoto słodsze niż miód – Małgorzata Rejmer
- Bałkany. Raport z polskich misji – Grzegorz Kaliciak
- W oblężeniu. Życie pod ostrzałem na sarajewskiej ulicy – Barbara Demick
- Dzika Europa. Bałkany w oczach zachodnich podróżników – Božidar Jezernik
- Złote piachy – Sylwia Siedlecka
- Chorwacja. Dzieje, kultura, idee – Maciej Czerwiński
- Bukareszt. Kurz i krew – Małgorzata Rejmer
- Zakopać maszynę do pisania – Carmen Bugan
- Wojna umarła, niech żyje wojna. Bośniackie porachunki – Ed Vulliamy
- Grabarki. Długi cień wojny w Bośni – Taina Tervonen
- Krótki podręcznik przekraczania granic – Gazmend Kapllani
- Tańczące niedźwiedzie – Witold Szabłowski
- Czyja jest Bośnia – Andrzej Krawczyk
- Bułgaria. Złoto i rakija – Magdalena Genow
- Albania. W szponach czarnego orła – Izabela Nowek
- Słowenia. Mały kraj wielkich odległości – Zuzanna Cichocka
- Macedonia Północna. W rytmie oro – Justyna Mleczak
- Bałkany wyobrażone – Maria Todorova
- Bałkańskie upiory. Podróż przez historię – Robert D. Kaplan
- Bałkany. Terror kultury – Ivan Čolović
- Kawa – Božidar Jezernik
- Dobrzy ludzie w czasach zła – Svetlana Broz
- Cygan to Cygan – Lidia Ostałowska
- Pokonać mur – Marina Abramović
- Jugosławia. Rozsypana układanka – Beata i Paweł Pomykalscy
- Tito. Zagadka stulecia – Pero Simić
- Bałkany. Podróż w mniej znane – Aleksandra Zagórska-Chabros
- Chorwacja. Przewodnik historyczny – Sławomir Koper
- Granica – Kapka Kassabova
- Gdzie ja jestem w tej historii – Emir Kusturica
- Bośnia. Muzyka, kuchnia i dobrzy ludzie – Argymir Iwicki
- Dalmacja poza czasem. Opowieści górala znad morza – Leon Grubišić
- Karadžić. Rzeźnik Bośni – Robert J. Donia
- Goran Bregović. Szczęściarz z Sarajewa – Grzegorz Brzozowicz
- Cafe Museum – Robert Makłowicz
- Jugosławia, kraina marzeń – Božidar Jezernik
- Mój brat cię zabije – Tadeusz Olszański
Literatura Bałkańska: powieści, opowiadania, wiersze
- Koncert – Muharem Bazdulj
- Wyspa i inni ludzie – Maciej Piotr Prus
- Wzgórze – Ivica Prtenjača
- Cud w Dolinie Poskoków – Ante Tomić
- Chwila na miłość – Joanna Stovrag
- Kraj, gdzie nigdy się nie umiera – Ornela Vorpsi
- Ręka, której nie kąsasz – Ornela Vorpsi
- Winda Schindlera – Darko Cvijetić
- Sarajewskie Marlboro – Miljenko Jergović
- Wiolonczelista z Sarajewa – Steven Galloway
- Przewodnik po wyspie – Senko Karuza
- Moja Jugosławia – Goran Vojnović
- Czefurzy, raus! – Goran Vojnović
- Most na Drinie – Ivo Andrić
- Syn – Andrej Nikolaidis
- Sahib – Nenad Veličković
- Koczownicy – Nenad Veličković
- Kronika w kamieniu – Ismail Kadare
- Most o trzech przęsłach – Ismail Kadare
- Książka o Unie – Faruk Šehić
- Nieśmiertelnik 03 1043 – Faruk Šehić
- Sabo się zatrzymał – Oto Horvat
- Biały Klaun – Damir Miloš
- Krótka wycieczka – Antun Šoljan
- Zanim dojrzeją granaty – Rene Karabasz
- Schron przeciwczasowy – Georgi Gospodinow
- Letnie przesilenie – Svetislav Basara
- Checkpoint – Jean-Christophe Rudin
- Powtórnie narodzony – Margaret Mazzantini
- Requiem dla nikogo – Zlatko Enev
- Niewidzialna kobieta – Slavenka Drakulić
- Ministerstwo bólu – Dubravka Ugrešić
- Życie i śmierć na Bałkanach. Kronika rodziny z Czarnogóry – Nebojša Bato Tomašević
- Pieprzyć teraz to tysiąc dinarów – Boris Dežulović
- Całkiem skromne prezenty – Uglješa Šajtinac
- Derwisz i śmierć – Meša Selimović
- Blokada Belgradu – Momo Kapor
- Czarna matka ziemia – Kristian Novak
- Złap zająca – Lana Bastašić
- Skąd – Saša Stanišić
- Jugosłowiańskie puzzle – Rade Jarak
- Ucho, gardło, nóż – Vedrana Rudan
- Plac wolności – Pavao Pavličić
- Zapach deszczu na Bałkanach – Gordana Kuić
- Dziecko wojny – Sara Nović
- Wymazana – Miha Mazzini
- Zegary w pokoju matki – Tanja Stupar-Trifunović
- Moja mama wie, co się wyprawia w miastach – Radmila Petrović
- Ballada o lutniku – Wiktor Paskow
- Mój pan mąż – Rumena Bužarovska
- Dora i Minotaur – Slavenka Drakulić
Literatura bałkańska lżejszego kalibru – książki idealne na plażę i do samolotu
- Szukaj mnie wśród lawendy (3 tomy) – Agnieszka Lingas-Łoniewska
- Niepamięć – Jolanta Kosowska
- Azyl – Izabela Sowa
- Gdy zakwitną poziomki – Agnieszka Walczak-Chojecka
- Saga Bałkańska: Nie czas na miłość, Nie czas na zapomnienie, Nie czas na pożegnanie – Agnieszka Walczak-Chojecka
- Chorwacka przystań – Anna Karpińska
- Chorwackie powroty – Anna Karpińska
- Albania. Miłość w czasach vendetty – Krystyna Mrugalska
- Trogirskie wakacje – Hanna Dikta
- Jeżeli jesteś – Hanna Dikta
- Złe miejsce – Tomasz Tomaszewski
- Bożonarodzeniowa księga szczęścia – Jolanta Kosowska
Literatura bałkańska: książki dla dzieci
- Wakacje Tadka – Alicja Babicz
- Niewidzialne lustro. Kolorowy chleb – Milorad Pavić
- Piraci z wysp śpiewających – Adam Bahdaj
- Bajki wiatru południowego – Grozdana Olujić
- Babcia Katarzyna – Andjelka Martić
- Patka i Pepe. Tajemnica Meduzy – Aga Szczepańska
- Kalinka na fali. Życie to przygoda – Kalina Jakubczak
- Śmieszna Rodzinka; Co za rodzinka; Grunt to rodzinka – Rade Obrenović
- Good morning, Petra – Agnieszka Suchowierska
Bałkańska biblioteczka i czwartki z #hvalakultura
Z wielką przyjemnością przyjęłam propozycję redagowania tej części bloga (więcej o mnie i co tutaj robię, możecie przeczytać tutaj) i regularnie przygotowuję dla Was treści. Możecie tutaj znaleźć pomysły, po jaką książkę warto sięgnąć oraz muzyczny kącik, gdzie staram się przekazać Wam moją miłość również do bałkańskiej muzyki. O wszelkich nowościach z tego działu i innych muzycznych, książkowych i filmowych inspiracjach będziecie mogli znaleźć informacje w czwartki na Facebooku i Instagramie pod hasłem #hvalakultura (lub wyszukać na blogu po tagach).
PS: Który tytuł Was zaintrygował? Jaką recenzję chcielibyście przeczytać najszybciej? Napiszcie w komentarzu, będę wiedziała o czym szybciej pisać.
Super pomysł z utworzeniem działu! Czekam z niecierpliwością na kolejne wpisy!
Dzięki coffeelover. 🙂 Recenzje będą pojawiały się regularnie, zatem zaglądaj często na bloga. 🙂
Imponująca lista, czekamy na recenzje! Do samolotu/niezobowiązująco dodałabym jeszcze „Zapach deszczu na Bałkanach” Gordany Kuić, wciągająca powieść z historią dwudziestego wieku w tle.
Dzięki za podpowiedź Kinga! Oczywiście znam tę książkę, ale nie chciałam wszystkiego dodawać na liście, żeby czasem czymś Was zaskoczyć. 😉
? to jest TO ☀️?
Dzięki za entuzjastyczną reakcję. Mam nadzieję, że zaczerpniesz sporo inspiracji z moich recenzji. ?
Dzień dobry, chciałbym zapoznać się z klasyką/kanonem literatury bałkańskiej. Czy mogłaby Pani polecić pozycje, w szczególności powieści, warte przeczytania? Pozdrawiam
Dzień dobry, na pewno klasykiem jest jugosłowiański noblista Ivo Andrić i warto sięgnąć np. po „Most na Drinie”. Proszę zwrócić uwagę na powieści „Derwisz i śmierć” Mešy Selimovicia, „Wędrówki” Miloša Crnjanskiego oraz twórczość Miodraga Bulatovicia. No i jeszcze „Górski wieniec” Njegoša.
Wydawnictwo Łódzkie miało kiedyś (chyba w latach 80) serię „Ex Libris Biblioteka Jugosłowiańska” i wiele tytułów można dziś znaleźć na aukcjach i w antykwariatach za niewielkie kwoty. 🙂
Cześć,
Wybieram się w lipcu do Chorwacji, Czarnogóry i Bośni. Czy możesz polecić jakieś książki o tych krajach napisane w podobnym stylu, w jakim Małgosia Rejmer pisała w cytowanych tutaj przez Ciebie książkach o Rumunii i Albanii, a Sylwia Siedlecka o Bułgarii? Nie szukam przewodnika, nie szukam podręcznika, szukam dobrze napisanych reportaży, wspomnień, impresji, czegoś o ludziach i demonach, od czego jeszcze bardziej chce się jechać tam, gdzie chcę pojechać 🙂
Cześć,
zazdroszczę wakacyjnych planów 😉
Dobrą, ale niełatwą lekturą, która pomoże poznać te bałkańskie demony, będzie reportaż Slavenki Drakulić „Oni nie skrzywdziliby nawet muchy”. Autorka obserwowała procesy zbrodniarzy wojennych toczące się przed Międzynarodowym Trybunałem ONZ w Hadze. O trudnym wojennym czasie jest też świetny reportaż Barbary Demick „W oblężeniu” o życiu w Sarajewie. Jeśli będziesz miał czas, możesz też sięgnąć po „Sarajewo. Rany są nadal zbyt głębokie”, bo dobrze wyjaśnia niektóre kwestie, aczkolwiek kilka tez stawianych przez autora jest moim zdaniem nieco przesadzonych.
Jeśli interesują Cię sprawy z nieco odleglejszej historii, to sprawdź tytuł „Naga Wyspa. Gułag Tity” Bozidara Jezernika.
Myślę, że na początek wystarczy. 🙂